1. Anasayfa
  2. Bilim

Filozof Ne Demektir? 2500 Yıllık Felsefe Tarihi


2

Filozof ne demektir, sorusundan yola çıkarak felsefeyi ve felsefenin genel kuramlarını öğreneceğiz. Günümüz dünyasında düşünen insan var mıdır? Düşünmeyi bir sloganda ayıran şey nedir, yani aslında filozof ne demektirin cevaplarını arayacağız bu yazıda.

Filozof Nedir?

Bu mantıktan hareketle sorular sorarak eyleme başlayalım. Felsefe ne işe yarar? Felsefeyi kim yapar? İlk düşünürlerden günümüze ne değişti? Hareket noktamız ise yine bu işe emek veren düşünen insanlar olacaktır.

Çünkü ilk insandan bu güne kadar insan sürekli düşünme eğilimindedir. Fakat filozof bu düşünme eyleminde kavramlar, durumlar ve olgular üzerinde tutarlı ve sistemli eylemsel faaliyette bulunur. Düşünmenin ana nedeni dünyayı ve ben’i anlamaktır.

“Filozof ne demektir?” Sorusunun cevabı da buradadır. İşte bu eylemleri yapan kişiye filozof denir. Birincil eylem olarak anlamayı ön plana çıkaran kişidir. Peki bu düşünürler neyi, asıl düşünür, düşünmemin sistemi var mıdır? Filozof olmak için ne yapmak gerekiyor? Her düşüncede felsefe var mıdır?

Düşünüyorum O Halde Varım Diyen Filozof Kimdir ve Neden Böyle Bir Cümle Kurmuştur?

düşünmek ve filozof

Düşünüyorsam varım, bir filozof olarak varlık sorunun ilk açıklamasını Descartes yapar. ‘’Varlık var mıdır, yok mudur?’’ sorusunun cevabı insanın kabullerinden başlıyor aslında. Kayıtlı geçmişiyle 2500 yıllık felsefe-düşünce öncesinden günümüze uzanıyor bu sürecin başlangıcı oluyor. Filozof ne demektir, ne iş yapar: Konuşur. Dinler. Anlar. anlatır.

İnsanlık tarihi kadar eski eylemsel tavırlarını da yansıtmaktadır. Çünkü düşünmek için önce varlığın varlığını kabullenmek gerekir. Filozof işte tamda bu alanda yani sorgu aşamasında kendini var eder. Sürekli bir eylem olarak aktarılır.

Düşünüyorum o halde varım, diyen Descartes’ten aşama aşama emek veren düşünürler; Herakleitos’tan Romen Diyojen’e, Sokratesten, Platona, Gazali’den Farabi’ye, Marx’tan Jhon Dewey’e hep bu yolun izinde ilerlerler. Onlar belik filozof olmak istemediler ama filozof ne demektir derseniz onlarında adı çıkacaktır.

Eylemsel olarak düşünceyi öne çıkarıp insanı ve evreni anlamayı eyleme dönüştürmüşlerdir.
Şimdi işte biz de bu yazımızda daha fazla uzatmadan asıl konumuz olan 2500 yıl önceki felsefi düşüncelerden yola çıkarak günümüze bakmaya çalışacağız.

Filozof ne demektir, evreni nasıl görür filozof? Filozofa; düşünür diyeceğiz bol bol bu yazımızda. Çünkü onlar bize bugünkü düşünce sınırlarının başlangıç çizgisini çizenler. İlk sistemli kayda aldığını bildiklerimiz.
Sokak ortasında muhabbet ettiğimizde bile başvurduğumuz temel düşüncedir.

Her an her yerde mantıklı arayış aykırı gibi görünse de ideal olanı bulma yarışıdır. İşte bu yarıştaki düşünce evrimindeki derin kişidir filozof. Sorar ve çözüm üretir. Hatta en büyük marifeti sorarak düşündürmek cevabı bireyin kendi olgunluğuyla oluşturmasıdır.

Filozof felsefe yaparken sorar, soru ile yol açar. Bu yazımızda Platonun ölümsüz felsefe kitabı olan Sokrates’in Savunması ile felsefeye kısa bir özet geçeceğim. İdeal dünya kurma fikri ile yola çıkarlar.

Felsefe ile önce insan sonra devlet idealleştirilir. Daha sonra dünya ve tüm insanlık. İşte bu noktada felsefenin derinliklerinden filozofların dünyalarından faydalanacağız.

Filozof Ne Demek? Filozof Kime Denir? 2500 Yıllık Felsefe ve Sokrates

düşünmek

Düşünmenin 2500 yıllık felsefi sisteme bunca katkısını olacağını kimse düşünemezdi galiba. Dünyanın da kabul ettiği büyük düşünürdür. Öyle ki bugün dahi ideal olanda başvurulan kişidir. Filozof ne demek ve filozof kime denirin cevabı aslında bu işi yani düşünme işini başlatanlarla başlar. Bunları anlamının ilk şartı olarak filozof ne demektir maddesine baktır. Şimdi filozof kime denir’e bakacağız.

Eylemsel olarak düşünme hareketinde bulunan kişiler felsefenin tanımını yapmış olurlar.
İnsanların en çok şikayet ettiği konuya milat öncesinden büyük feylesof Platon(Eflatun) ile bakacağız. Ve bunu yaparken de Filozof kime denir ve nasıl düşünür sorularının cevaplarını görmüş olacağız.

Şimdi başlayalım yazımızın içeriği; Adalet, kanunlar, kurallar, yargıçlar ve suçluların suçlarını bu yazımızda ele alacağız. Sokrates’in savunmasından günümüz dünyasını anlamaya çalışıp zihnin felsefi dehlizlerinde gezintiye çıkacağız.

Hak, hukuk, adalet ve kanunlar koyuldukları gibi değildir. Onlara ruh veren insandır. Kanunlar ile insanların suçlu olduğunu belirten de yorumlayıp isnat eden de insandır. Kanun varlığı ile mahzene kapatılmış bir giyotin yahut ipi kaldırılmış bir dar ağacıdır.

Taki suç işlenip de yargılama başlayana dek sessizce durur. Yargıçlar kanunların koyucuları değildir. Bazen kıyas bazen isnat ile kuralların gerektiği şekilde karar veren insanlardır. Suçlu her zaman gözle görülen suç işlememiş olabilir. Hukuk kuralları yasalar bu durumları da göz önünde bulundurur.


Tüm bu süreçlerden gördüğümüz şeyler vardır. Anladığımız ise mutlak geçerli adalet yoktur. Adalet, insanların bazen kendileri bazen başkaları için en çok kurcaladığı durağan söz yığınıdır.

Herkesimin aradığı fakat sanki hiç yokmuş gibi şikayet edip bulamadığı olgu. Şimdi bu kavrama eskilerden felsefi olarak bakacağız. Sokrates’in sorgucu şüpheci kimliği ile düşünmeye anlamaya çalışacağız.

Filozof Ne Yapar? Adalet ve Felsefe Kavramı

filozofa göre adalet

Filozof ne demektir diyerek başladığımız yazımıza devam edelim. Felsefe üretim yeri beyin ise düşünen (filozof) üretendir. Sorarak bir ideal oluşturur. Sistemli hale getirir. 2500 yıllık felsefe ile düşünceden günümüze sızan dimağ açan ve akan düşünceler.
Adalet suyun içine fanustan düşen balık gibidir. Sizde görünen yüzeyde oluşan katman dalgalarıdır. Balık için zorluklarla mücadele mi ya da özgürlük mü? İşte tüm mesele burada başlıyor…
İnsanlık tarihinin en eski orijinal felsefe metnidir.

Platon tarafımdan kaleme alınan metin hocası Sokrates’in dünyaya bakış açısını yansıtır. Felsefe yolda olmaktır. Bu yol her koşulda sınırları aşan düşünmedir. Aykırı yahut ideal veya kabul gören olsun hep var olanının davranış veya olgu olayların izinden gitmektir.


Sokratesin Savunması metninin bölümlerini inceleyeceğiz. Platon’a göre sürüsünü kaybeden çobandır Sokrates. Fakat sürü kaybolduğunun yahut yanlış yola gittiğinin farkında değildir. Çünkü o değişik yoldan gitmiş sürüsünden kopmuştur.

Sürü kendi yolunu kendisinin öncüleriyle seçmiştir. Belki de sürünün güvenliği için… Yani çobanının yolu kaybettiğinden yahut sürüyü kaybettiğinden sürünün ölünceye kadar haberi olmayacaktır.

Filozof Ne Demektir? Filozof Ne Yapar? İnsan ve Tanrı Açıklaması

filozoflar hakkında

Filozof ne demektir, az çok anlamış olduk. Hepimiz Filozof ne demektir desek bir cevap veririz. Düşünüyorum o halde varım diyen düşünür ile bu güne uzanan süreçte insanın ve onun tüm boyutları incelenir. Felsefe öğrendikten sonra insan ve onun ilahi gücü Tanrı. Sırada onları incelemek ve sistemleştirmek var.

Metnin birinci bölümünde İnsan-Tanrı ilişki üzerine derin düşünce jimnastiği yapılır.
Sokrates kendisine ithaf edilen suçlardan dolayı mahkum edilmiştir. Bu mahkumiyetinde bir dostu ile muhabbete tutuşur.

Sorgucu-şüpheci kimliği ile işe başlar. İyi ve kötü davranışlar üzerine inilir. İyiliği belirleyen şey ile kötülüğü belirleyen şey arasında örneklem üzerinden değerlendirmede bulunulur.

Metinde anlatılmak istenen asıl konu ise; insanların tanrılara ithaf ettiği insani kavramlar ve duygulardır. Tanrılar değilde insanlar kendi işlerine gelen şeyler hakkındaki değerlendirmeleri ilahi varlıklara yükleme ve sonra onlardan beklenti oluşturarak iyi kötü işlere ad koymalarını hatta dinin içine sokmalarını çok güzel anlatır.

Sonra bağışlanmak için Tanrıyla ticaret yapılır. Ona adaklar sunarak bir şeyler istenir. Bizim istediklerimiz hoşumuza giden ihtiyacımız olan şeylerken Tanrı’ya sunduklarımızın Tanrının ihtiyacı olan yahut sevdiğini hoşlandığını bilmeden veriyor ve adıyoruz.

Bu davranışların temelinde kendimizce benimsediğimiz iyi yahut kötü davranışları tanrılı bir düzen ile dinin içine sokup yasak haram kötü adlandırıyoruz. Tanrıların gözünde neyin iyi neyin kötü olduğuna biz karar veriyoruz.

Daha açık olmak gerekirse şöyle; Bir silah varlığı ile günah aleti değildir. Onunla işlediğin bir cinayet nefsi müdafaa yahut katletme amacıyla olsun silahın suçu yoktur. Silah kötü değildir. Toplumsal veya dini düzen içinde neyin doğru neyin yanlış olduğunu Tanrılar değil durumların yönüne işlevine göre biz belirliyoruz.


Sokrates kendi suçu olarak da birincilerinin kendisi için Tanrılarına karşı geldiği yeni din üretmeye çalıştığı eski tanrıları reddettiği iddiası ile yargılanır. O ise tanrıların değilde bir felsefi yaklaşım ile düşünmeye düşünürken insanların bakışını yargısını düşünce dünyasını sorgular.

Erdemler insanın en iyi hasletidir. Davranışlarının temeli erdem olan insanlar hiçbir öğretinin etkisinde kalmadan doğru yolu mutlak düşünce ile de huzuru, mutluluğu bulacaktır.Filozof ne demektir, ne işe yararlar. Dünyaya ne katmışlardır. Yatıp kalkıp düşünmek midir filozof demek?

Filozof Ne Demektir? Cezalar ve Toplumsal Yargı Sisteminin Felsefi Yönü

cezalar

Toplumsal düzenin sağlanmasını sağlayan cezalar felsefesiz olamazdı. Filiz gibi doğmadan hatalar filozof düşünüp yerleştirmeli cezayı. Filozof bu konuda da kendi görevini icra edip düşünme eyleminde bulunmuştur.


Çoğunluğun kabul ettiği ortaya konan görüşün yahut verilen cezanın doğruluğu kanıtlamaz. Doğru olan şey işin bilgisine vakıf insanların görüşleridir. Bir taş ustası ancak taşın kalitesinden ve yapısından anlar. Ona tahta verirseniz değerlendirmesi her zaman yanlış olacaktır.

Toplumun çoğunluğunun ortaya koyduğu sav geçerli değildir. Gerçek yargı ancak işin ehli tarafından yapılır. Filozoflar da işte bu düşüncelerin olguların dünyasını ve algısını anlamak için Tanrının gönderdiği kişilerdir. Onlar insanların yolunun kenar setleri bariyerleridir. Işık herkesin erdeminde saklıdır. Filozof ne demektir, işte bir çok kavramı ve olayı inceleyen kişilerdir.


Çıkarılacak sonuç ise herkes yaptığı işten sorumludur. Kuralları koyup din haline getirip Tanrı buyruğu gibi sunan onları sopa gibi kullanıp insanlara hiza veren ilahi kanunlar gibi görünen çoğu şey bizim uydurma yahut yakıştırmamızdır.

ceza

Tanrılar insanları yarattı ve yol gösterdi iyi kötü seçimi yahut yargıya varmayı bize bıraktı. Herkes bu işleri yaparken Tanrı kudretiymiş gibi yapmalı ve bu davranışları işleri görevi icabı ibadet gibi samimiyet ile yerine getirmelidir.


Cezalar bedenseldir. Ruhun cezası ancak Tanrı tarafından verilecektir. Bedensel acılara yol açan cezaların hepsi hak etmiş olalım yahut olmayalım unutularak geçer gider. Filozof bir derviş gibidir. Onun işi ruhu fark etmek olgunlaşmak bedensel algıdan uzaklaşarak ruha dokunmaktır. Filozof ne demektir, bazen derviş bazen doktor…

Bedensel zevkler onun harcı değildir. O cezaların tıpkı zevkler gibi ancak bedeni etkilediğini bu durumun çok önemli olmadığını ruha dokunacak cezaların ucunda ölüm dahi olsa bedenden ayrılık ile öbür tarafta olacağını savunur.

Hani bir abes deyiş vardır ya ‘ bedenimi ele geçirebilirsin fakat ruhumu asla’ işte tam budur. Sokrates de bu durumu ölüme giden savunmasında erdemli duruş ile Tanrıların verdiği görevi yerine getirdiğini belirtmiştir.

Filozofa Göre Suç ve Erdem Nedir?

filozofa göre erdem

Filozof ne demektir, evren bilerler mi? Her hareket bir nedene bağlıdır. Nedenini sormak psikoloji ise gerekçeleri ile suçu tanımlamak anlamlandırma felsefedir.
Gökyüzüne ve yerin altında olanlar hatta yerin üstünde yaşayanlar ile söylediği sözlerden dolayı suçlandığını Tanrılara inanmadığı savı onları kötülediği ve değiştirmeye çalışmasının bir dedikodu olduğunu söylüyor.

Üzerine atılan suçlar tamamen kıskançlık ve iftiralardan oluşmakta olduğunu belirtir. İşte asıl suç üstünde bulunmayan hasletleri taşıyor görünmek ve onların nimetlerinden beslenmektir.

Çok şey hakkında çok yorum yapmak bilgiçlik taslayıp ukala gibi davranmak suçtur. Suç olmayan erdemli olan ise bilginliğinin ve bilgeliğinin sınırları ile haddini bilmektir. Bildiklerinin bilincinde olmak ve o kadar davranmak.

Yani sizin cebinizde 5 tl varken 10 tl varmış gibi davranıp öyle görünmeyi bırakın… Suç olan bildiğiniz şeyi gücünden büyük göstermek ve kandırmaktır. Yalanlarla beslenme ve onlarla hava basmaktır.

Filozofa Göre Ahlak ve İftiranın Nedeni Nedir?

filozofa göre ahlak

Filozof ne demektir, nasıl olmalı kendi kişiliğini nasıl yansıtmalı filozof. Filozof, felsefe yaparken ahlaklı olmalı. Toplumsal düzende herkes ahlaklı olmalı.
Mesela sanatçılar yaptıkları işin gücü ve güzelliğinin farkında değillerdir.

Taki insanlar onları alkışlayıp gökyüzüne çıkarana dek. Sanatçı; ister ressam ister şair ister tiyatrocu olsun yaptığı işin içinde ruhuyla vardır. Tanrısal bir güç ile ilham kaynaklıdır sanatı.

Anlamını yahut yaptığı işin etkisini yorumunu gören okuyan dinleyen kişiler daha iyi anlar ve yorumlar. Sanatçılar bilgelik bilgi peşinde değildir. Onlar üretirler erdemleri budur. Onu kıymetli kılan ise değer biçip el üstünde tutanlar insanlardır.

Suçlar ise hata kaynaklıdır. Siz iyi bir zanaat ile büyük işini iyi yapan bir usta olun. Mesleğiniz mobilya olsun. O alanda sizden öğrenilecek çok bilginiz vardır tecrübeniz vardır.

Fakat sizden hiç duymadığınız yahut söylemediğiniz bir şiir hakkında yorum istense ne diyebilirsiniz? Söylediğiniz şeyler ne kadar doğru olabilir? Suç bilmediğin işler için yorum yapıp bilgiçlik taslamakta…


Yalan bile bile söylenince suçtur. Özellikle tutarlı değil kazıdıkça yenilerine yol gösteren yalanlar…
Kanunları birilerinin elinde güç olarak kullanmanın onu gerçeği örtmek yahut düşünceleri yok etmek için kullanmak utanç vericidir.

Filozofa Göre Ruh ve Beden Oluşumu

filozoflara göre ruh

Ruh felsefenin saklandığı mahzendir. Düşünür orada olgunlaştırdığı duyguları dışarıda önce kendi sonra diğer bedenlere sunar. Varlığını kabul eden insan ve onun içsel durumlarını yöneten ana unsur. Ruh. Filozof ne demektir, ruhunu bu işe adayan kişidir.

Düşünüyorum o halde varlığım ile ortaya çıkan bu beden de daha neler var. Varlık nedir, nelerden oluşur? İnsan varlığını unsurları neler?
Ruh ölümsüzdür. O insan bedeni var olmadan öncede vardı sonra da olmaya devam edecek.

Tanrıların huzurunda yaşayacak. Zamanı gelince yine dünyaya dönecektir diyor Sokrates. O zamanın bilinmezliği içinde ruh kavramını bütün detay ve kanıtlarıyla ikna edici yöntemle anlatıyor.

Ruh parçalanamaz bölünemez bedeni oluşturan iki asli unsurdan biri olduğu halde bedenin yarısı değildir… O dünyanın bakışı ile şimdiki bakış arasında pek bir şeyin değişmediğini görmek Sokrates’in zekasının sınırlarını göstermesi açısından önemlidir.

Filozof Ne Demektir? Sentezi Adalet Mülkün Temelidir

Adalet ve felsefe

Düşünceler birikir ve felsefi bir birlikteliği doğurur. Yeni tohumlar veriri. Fakata tohum atasının genini mutlaka taşır. Filozof kime denir, Filozof ne demektir, 2500 yıllık felsefeye göre günümüzün algılayışı, yaşamsal normları bunu gösterir.

Düşünür, oluşturduğu düzen içinde adil olmalı. Farklı olmak. Felsefe de düşünme kaygısı değil ideal olanı söylemeli. Tüm bireyler aynı şekilde eşit ve adil olarak ideal olana ulaşmalı.

Filozof felsefe ile bunu da sağlamalı. Adil olmayan hiçbir görüş adil olmayan hiçbir felsefe yankı bulamaz.
Adaletli bir insan sınırlarını bilen ve huzurunu bulan insandır.

İçsel doyuma ulaşmış bilgeliğinin sınırlarına göre yaşayan mutlu insandır. Size sınırlar koyan yasalar durağandır. Onu canlandıran insandır. Şikayet edip veryansın ettiğiniz kurallar yıllarca kabul ettiğiniz fakat ucu size dokununca erdem arayışına girdiğiniz terazidir.

Yanlış tartım terazinin bozukluğu veya satıcının hilesiyle hatta sizin bakış açınız ile gerçekleşmiş olabilir. Önerilen yayın; “Bir Alanda yol Gösteren Kitap Önerisi” konulu yayını okumaya devam edebilirsiniz.


( Not: Filozof Ne demektir? konu başlıklı bu yazı Sokrates’in Savunması adlı eserin kendi irdelenerek fikri dünyamızda sentezlenmesi ile oluşmuştur. Özet kısımlar ve benzer içerikler bulunabilir.)

İçeriği Nasıl Buldunuz ?
  • 0
    harika
    Harika
  • 0
    g_zel
    Güzel
  • 0
    fena_de_il
    Fena Değil
  • 0
    berbat
    Berbat

Merhaba! Siz kiymetli Marcatime okurları için daha kaliteli içerikler üretmek adına buraya geldim. 😊 İçeriklerimi okumanız ve yorum yapmanız benim için çok değerli. 😇

Yazarın Profili

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Yorumlar (2)

  1. Avatar

    Peki burada yazdığı gibi tanrı mı insanı yattı yoksa insan mı tanrıyı?

    • Aydin Aydi

      Sorunuz güzel bu kısma şöyle cevap vereyim. İnanç bağlamında bakarsak tabi ki Tanrı ( yaratıcı) yarattı. İnanç bağlamından sıyrılıp bakarsak Tanrı-düzen koyucu-adalet sağlayıcı-korkutucu-güçsüzün dostu-bolluk ve kıtlık verici-azap veren-bağışlayıcı yani cennet ve cehennemi hak eden bizler için- insan üstü bir güç olarak insan tarafından yaratıldı. Nasıl inandığınıza bağlı. Konuyla alakalı-evrim nedir?- yazımız hazırlanıyor.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir