Her şeyden ve her durumdan kendine bir şey çıkarır. Konuşma onun için bir süreçtir. Sonuç ise zihinsel tamamlanma ile oluşacaktır.
Okumadaki paradigma nedir? Yazarla tek yönlü konuşmaktır. İçi boş bilgilerle dolu bir şey katmayan -düşünsel olmak-ile var olmayan her okuma boşa harcanan zamandır. Okumak bir eylemsel faaliyettir. Eğer salt düz olay örgüsü içinde kalarak derinliğe inilememişse zaman israfıdır.
Sahip olmak işte eseri ideali ve amacı için okumaktır. Kendi hazzı kendi fikri ve kendi durumuna ışık olsun diye. Olmak ise seçmek anlamak kavramak yeni bir tarzı içselleştirerek yaratmaktır.
Yönetimsel Otoritedeki Paradigmalar
Yönetim: Yetki yoluyla gelmiş otorite iki şekilde gerçekleşir. Kalıplaşmış ya da özgürlükçüdür. Otoriter paradigma nedir tam olarak gelin bakalım.
1.Karşılıklı güven gelişim değişim ve düzen için beraberlik ilkesidir. İçselleşir.
2.Korku, hırs ve biat ile gelen otoritedir. Yetkiyi ne şeklinde alırsa alsın her şeyi kendi idealine göre yorumlar. Her şey hakkında bilgisi vardır.
Yetki ister ilahi ister krallık ister demokratik şekilde gerçekleşsin. Karşısında yöntemi altında bulunanlara bakışına bağlıdır. Eğer davranış ilerilemeci ve insancıl alıcı verici durumunda ise olmak eylemine sahiptir. Fakat hükmetmek iradesiyle ve gücüyle yönetmek derdindeyse sahip olmak eylemindedir.
Bilmek; sahip olmak ilkesiyle verilen en büyük dozdur. Bir hap gibi paketler halinde sunulan ve sistemli öğreti olan kitaplarla sunulur. Özet kısa be net ifadelerle bilgi aktarma yapılır. Oysa olmak’ta bilginin kullanımı esastır. Nicelik değil nitelik ön planda tutulur.
Eğitim her şeyden biraz vermek bilgi tutulması yaşatmak değildir. Ya da sahip olmak ilkesiyle gelecekteki gelir, mevki ve statü için kullanılan bir araç değildir. Sahip olmak ilkesiyle hareket edersek öyledir. Olmak ilkesiyle hareket edersek özümsenmiş ve etkin olmalıdır.
İnanç etkenli paradigma nedir? Bütün insanlık bir inanç değerini taşır. İlahi dinlerden ilkel dinlere beşeri dinlerden öğreti dinlerine kadar hepsinin temel öğretisi inanmaktır. Hatta bir tür inançsızlığa inanmak bile “ateizm” bir tür reddetme inancıdır. Sahip olmak inanç içinde kurallara tanrısal güçle inanmaktır. İnanç kavramını tanrıyla eş değer hale getirip ödül-ceza (cennet-cehennem) bağlamında sahip olmaktır.
Tanrı’yı elinde maşalı bir öcü, intikam alan bir cani, bizi her daim denetleyen bir dürtü, her şeye müdahale eden bir otorite olarak görürsek putlaştırırız. İnanç olmak ile ilahi güce ve öğretisini anlamaya, yaşamaya hep birden bütüne var olmayı gerektirir. Olmak inancı sahip olmak ilkesiyle tekelinde değil, olmak ilkesiyle özgün olarak yaşamaktır.
Yoksa sağlam kaynaklardan oluşan yazılı çağda bile doğan bunca mezhep aynı inanç sisteminin binlerce kolu olmak ilkesiyle doğmadı mı? Anlamak ilkesiyle yaşamak düsturu birleşince yeni yorum doğmadı mı? Yoksa katı kurallar olsaydı ve değişmez dönüşmez uyarlanmaz biçimde bulunsaydı Ne olurdu? Doğmalar zinciri kırılırken bunca farklı dini mezhep doğar mıydı?
Fakat şunu da belirtmek istiyorum ki bu gün onların öğretileri yine inanan insanları tarafından sahip olmak ile özdeşlemeye devam ediyor. Dinin mezhebin öğretinin inancın sahibi olmaya… O inancın içinde olmak yaşamaktır. Bekçisi, satıcısı, sahibi koruyucusu değil ancak öğreticisi aktarıcısı olmaktır.
Özgürlükçü çağdaş insan ve otoriter gelenekçi insan arasında seçim bize kalmıştır. Değişmek farketmek zor değil sadece ilgi ve alaka biraz da dikkat İle neticeye ulaşılır.
Paradigma nedir sorusunun cevabını değişik konular İle anlatmaya ve anlamaya çalıştık. Birey kendi kişiliğini inşa ederken davranış şekilleri hakkında bilgisi olursa daha net görebilir.
Paradigma ve kültürel yansımalar için tıklayınız.
