Analitik Düşünme Teknikleri

Analitik düşünme tekniklerinin neler olduğuna, bu konuya derinlemesine bakmak ve analitik açıdan yaklaşmak gerekirse; aslında çoğu zaman yaptığımız, sorunun büyüklüğüne göre, sorunu derinlemesine ayırarak, gruplandırarak ve tümdengelim veya tümevarım alışkanlıklarımıza bağlı olarak  analiz ve çözüm odaklı planlama ve uygulama yöntemidir.

Analitik düşünme tekniklerinin işleyiş şekli nelerden oluşuyor? Bu yöntem hangi sınıf sorunları çözmekte en etkilidir? İş ilanlarında yer alan analitik düşünme teknikleri şartı ile ilgili midir? Gibi sorulara gelin birlikte analitik düşünerek cevap arayalım.

Analitik düşünme ne demek? Analitik düşünmek dendiğinde aslında akla hemen üst düzey kişiler, ya da faaliyetler gelir. Ya da kesin benim sahip olamadığım özellik mi? Veya ben acaba analitik düşünebiliyor muyum? gibi sorular da gelmiyor değil.

Analitik Düşünme Becerisi Nedir ?

Analitik düşünme becerisi, aslında 2 gruba ayrılır; Bunlardan ilki, analitik düşünme olayının genel oluşumudur ve yalın halini niteler. Yani; tümden gelime dayalı, geçmiş tecrübelere dayalı olarak, önceden yaşanmış olayların tekrarlanması karşısında, geçmiş uygulamaları araştırma, derleme, planlama ve uygulama becerisi diyebiliriz.

Bu grup sınıflandırmadaki eylem planları genellikle çözüm konusunda yüksek yüzdelere sahiptir. Fakat bu grubun en büyük eksiği, grup temsilcilerinin daha önce yaşanmamış yeni bir sorun ile karşılaşıldığında, sorunu çözebilecek düzeyde adımları atamaması, çözüm odaklı davranış konusunda karar verememesi şeklinde sıralanır. Tecrübe, deneyim, tümdengelim ya da dedüksiyon gibi kuramların ortada olmadığı bir sorunda, grup katılımcılarının sonuç bakımından etkisizliği gözlemlenebilir.

Hemen bir örnek: Yeni Covid 19 salgını karşısında geçmişteki salgınların ve çözümlerin etsiz kalması durumu gibi. Burada ise devreye ikici grup analitik düşünme becerisi girer. Bu grup, analitik düşünme nedir? Sorusunun da cevabını açıklar niteliktedir.
İkinci grubu oluştura analitik düşünme becerisine göre ise, deneyimlerin çok fazla önemi yoktur.

Risk almaya yönelik adımlar atılabilir. Geçmişteki sorunlara yönelik uygulamaların sonuçları başarısız istatistiklerle sonuçlanmış olsa bile, bu istatistikleri yenebilme ihtimali değerlendirilebilinir. Bu grubun temel ilkesi ise; Güncel kalınması ve yeniliklere sürekli olarak açık olunmasıdır.
Bu iki analitik düşünme becerisi grubunun da yürüttüğü çalışmalar, beklenen sonuçlara ve avantajlara gidilmesini kolaylaştırır.

Analitik düşünme tekniklerinin Avantajları

Analitik düşünebildiğiniz zaman, zaten panik yapmak, telaşlanmak gibi eylemleri zaman içerisinde yenebiliyorsunuz ve bu zaman kaybını çözüm arayışlarına çeviriyorsunuz.
Kolay şüphelenebiliyorsunuz, inanılmaz rahat değilsiniz, sürekli her şeye hazırlıklısınız, sorgulayan ve kolayca inanamayan bir yapıdasınız, teyitsiz bilgilere itibar etmiyorsunuz.

Ayrıca çevrenizdeki diğer bireylere göre de karşılaştığınız sorunlarla daha kesin yöntemleri kullanarak, daha başarılı şekilde başa çıkabiliyorsunuz ve sorununun yenilenmemesi için, çözüm sonrası tedbir uygulayabiliyorsunuz.

Evet analitik düşünme tekniklerinden faydalanabilmek, aslında aynı anda birden fazla şeyi düşünebilmek veya uygulayabilmek ya da fiziksel olarak birden fazla işi daha kısa zamanda veya aynı anda yapabilmek anlamına da gelir. Fakat; Analitik düşünme, iş ilanlarındaki şartlardan biri olduğunda sorundur! Oradaki olay kesinlikle analitik düşünmek falan değil; dahası tek başınıza 2 kişinin işini yapabilmeniz talebidir.

Peki Siz Analitik Düşünebiliyor musunuz?

Analitik düşünme tekniklerinden yeterince faydalanabiliyor musunuz? Bunu anlayabilmenin yolu bir takim anket türündeki sorular veya testlerden geçebiliyor. Buna analitik düşünme testi diyebiriz. Mesela ilk testimize göre sizin bir bilgisayarınız var ve bazı eklentiler yüklemeniz sonucunda yavaşlamaya ve çökmeye başladı diyelim. Bu durumda yapacağınız ilk uygulama ne olurdu?

Cevabınız format atmak ise analitik düşünebiliyorsunuz. Cevabınız, önce eklentiyi arayıp bulurum ve sorunu eklenti üzerine odaklanarak çözmeye çalışırım ise üst düzey analitik düşünebiliyorsunuz. Cavabınız bilgisayarımı satarak yenisini alırım ise, analitik düşünemiyorsunuz demektir.

Bir başka analitik düşünme testi örneğini de beşeri ilişkilere dayandırabiliriz; Bir sevgiliniz var ve ilişkiniz sürekli sorunlar yaşayarak geçiyor. Bu durumda siz sorunun her durumda karşı taraf kaynaklı olduğuna inanıyorsanız, analitik düşünemiyorsunuz demektir.
Eğer sorunun kimde olduğunu arıyor, sorunu bularak çözmeye çalışıyorsanız, analitik düşünebiliyorsunuz demektir.
Buna benzer analitik düşünme testi örneklerini çoğaltmak mümkün.

Peki Bu Durumda Analitik Düşünme Becerisi Eşittir Sorun Çözmek Diyebilir Miyiz?

Analitik düşünme becerisi, genel anlamda sorunlara yönelik etkili ve pratik çözümler üretmeye yönelik olsa da bazı durumlarda analitik düşünme eşittir sorunu çözmemek olabiliyor da.
Analitik düşünebilen insanların sorunlara çözüm arayışının yanı sıra yaptıkları bir diğer faaliyet ise, kar ve zarar hesabıdır.

Eğer sorun çözümü, çözümden önceki zarardan daha büyük zararlara yol açacak ise analitik düşünebilen bireyler bu tip sorunları çözmemeyi tercih ederler. Bir analitik düşünme örneğinde bu konuyu şöyle açıklayabiliriz; Örneğin bir belediye başkanısınız ve göreve yeni başladınız. Görevinizin bulunduğu alanda inanılmaz bir yol sorunu var. Bütçenizi tamamını kullansanız bile bu sorunu zor çözebiliyorsunuz.

Sonuç olarak ne olursa olsun, hatta borçlanarak da olsa yol sorununu çözmeyi başardınız. Fakat diğer alanlarda görev süreniz sonuna kadar bir çalışma yapamamanıza sebep olacak bir bütçe sorununuz oldu ve siz belediye başkanlık döneminizi sadece yol problemine odaklanarak geçirdiniz.

Veya; İlkel bir toplumda bulunduğunuzu hayal edin. Dünyanın düz olduğuna inan bir toplumun içerisinde yer alıyorsunuz ve sizin dışınızdaki herkes, dünyanın düz olduğu geleneklerine kadar katmış durumda. Bu inancı çürütmek sizin elinizde, ama sonuçlarını da düşünmek şartıyla elbette.

Bir başka analitik düşünme teknikleri örneği; Evinizin bahçesinde bir yüzme havuzu var. Muhteşem, siz bu havuzda yüzmek yerine suyun yüzeyinde yürümeyi denediniz ve başarılı oldunuz. Fakat yanınızda kimse yoktu ve bu olayı sizden başka kimse göremedi.

Bu olayı insanlara anlatarak, havuz ortamındaki suyun üzerinde yürümenin mümkün olduğunu, bunu denediğinizi ve başardığınızı insanlara anlatabilir misiniz? Analitik düşünebilenler risk, kar ve zarar hesaplarını yaparlarken, öngörülü de olmak zorundadırlar. Sonucu tahmin ederek, duruma göre bir sorunun çözülmemesinin daha karlı olabileceğine kanaat getirebilmeliler.

Sonuç Bakımından Analitik Düşünme Teknikleri

Analitik düşünme teknikleri üzerine verdiğimiz örnekler ile; Analitik düşünme ne demek? Nasıl kullanılır? Kimler analitik düşünebilir sorularının cevaplarını işledik. Sorun veya sorunlar karşısında hangi adınların uygulanacağına vurgu yaparak analitik düşünme becerisini tema aldık. Analitik düşünme ne demek? kavramını en temel örnekleriyle, sorun araştırma, sorunları sınıflandırma ve pratik çözümlendirme yolu ile nasıl uygulanabileceğini de özellikleri ile inceledik.

Olası bir sorun çözümünde, daha büyük sorunlar ile karşılaşmamak için, analitik düşünme kavramının her durumda sorun çözmeye odaklanamayacağını da dikkate alarak bu analitik düşünme teknikleri yayının da sonuna geldik. Sizlerle birlikte daha analitik düşünmeyi hedeflediğimiz yeni yayınlarda yeniden görüşmek üzere.